Uçaklarda (en azında C152 sınfılarında) denge hesaplaması tahterevalli mantığıyla çalışıyor. Center of balance noktasını pivot olarak alıp o pivot noktaya olan moment etkisini hesaplamak üzerine çalışıyor.
Almanyada Libre galon değil kilo litre kullanılıyor.
Şimdi yukarıda ki kırmızı çizgili kısmı incelersek bir örnek pilotun ağırlığını 77 kilo (oha ne örnekmiş bea ben 91 kiloyum kalkmaz benim uçak 🙂 neyse ) bunun pivot noktasına olan moment uzunluğu 0,990 cm dolayısı ile bunun moment etkisi 77×0,990=76,230 olur. Bu şekilde (flügelbehälter = kanat tankı) yakıtları 46Kgx2 olarak hesaplanmaktadır. İkinci pilotu 65 kilo almışlar (lan benim 3 yaşında ki oğlum 21 kilo yuh bu ne).
Ancak bu tabloyu ben hiç kullanışlı bulmadım. Bu nedenle uçağın bir diğer grafiği daha var onu kullanmak hep daha kolay gelmiştir. Uçağın yine POH undan çektiğim fotoğrafı kullanacağım ama onuda biraz yamuk çekmişim. Powerpoint ile biraz düzeltip kullanıyorum.
İşte şimdi bunu sağ tarafta kilo ve üstte mkp olarak görebileceğiz.
Şimdi kendim 90 Kg (az nazik olayım ) hocamda öyle olsun 90kg. Vee uçamıyoruz 🙂 ben en iyisi 80 Kg alayım ikimizi karnımı içe çekerim 🙂
160 kg işaretliyoruz (kırmızı).
sonra 93 lt benzin 93*0,72=66,96kg işaretliyoruz (yeşil)
Tamam artık bavul su mu başka birşey yüklemiyoruz uçağa valla kalkmayacak 🙂
Şimdi şu grafiği düzenleyip dolduralım
Sol taraf örnek sağ taraf ise bizim uçağımızın hesaplamaları.
Uçağın 2017 yılında yapılan kontrollerinden sonra artık uçağımız 515kp değil 551kp olmuş bu nedenle tüm değerleri kağıdından alıp hesaplayacağız.
Şimdi değerlerimizi girelim ki zaten bu tabloda değişken tek değer pilot ağırlığı tabii ki biz cılız pilotlar asla ve asla 90 kilo felan değilizdir Cessna 152 bize bunu yasaklamıştır. 80 kiloyuz 🙂
şimdi hesaplayalım
80*0,990= 79,2 her bir pilotun momenti (2 kişiyiz) bu durumda toplam 158,4 kgcm.
bu durumda 551+33,12+33,12+80+80 =777,24 kg toplam ağırlık.
(551*0,78)+(33,12*1,070)*2+(80*0,99)*2 =
429,78+70,88+158,4=659,06 kgcm
bu hesap yaklaşık kalkış ağırlığımız. (rule yerde beklemeler ve kalkış koşusunda kullandığımız yakıt dahil. Onları ayrı hesaplamadık.)
Bu durumda havada olabilecek tek ağırlık değişikliği (pilotlardan biri düşmez yada uçaktan birşeyler kopmaz ise) yakıtın bitmesidir.
bu durumda toplam ağıtlık – yakıt = 711,12 Kg
ve momenti 588,18 dir. Bunuda grafikte işaretleyelim.
Böylelikle mavi ile işaretlediğimiz çizgi üzerinde uçacağız. Yani havada yakıt harcadıkça mavi çizgi üzerinde aşağıya doğru hareket edeceğiz.
Bu grafiği ve üstteki tabloyu bize uygun şekilde editlenmiş olarak print edip uçuşa yanımıza alacağız indiğimiz meydanlarda herhangi bir soru veya denetleme ile karşılaşırsak uçuş hazırlığımızı göstermemiz gerekmektedir.